اثرات موانع غیرتعرفه ای بر تقاضای واردات ایران در دوره 1386-1365

کشورها به دلایل متعددی تجارت را محدود می کنند که مهم ترین دلیل آن حمایت از تولیدات داخلی است که در کشورهای در حال توسعه برجسته تر است. ابزارهایی که برای حمایت از تولیدات داخلی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به کار می روند بسیار متنوع است. در حالت کلی می توان گفت موانع یا تعرفه ای اند یا غیرتعرفه ای. از آنجا که موانع غیرتعرفه ای غیرشفاف بوده و اثر محدودکنندگی زیادی دارد، سازمان تجارت جهانی استفاده از این موانع را محدود کرده است. ایران در فرآیند پیوستن به این سازمان است، پس بررسی اثرات این موانع بر تقاضای واردات کشور امری مهم به نظر می رسد که در این پایان نامه به آن پرداخته شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات موانع غیرتعرفه ای بر تقاضای واردات ایران در دوره 1386-1365 است. الگوی خودتوضیحی با وقفه های گسترده (ardl ) برای برآورد تابع تقاضای واردات کل ایران در طی این دوره استفاده شده است و برای برآورد تابع تقاضای واردات به تفکیک کالاهای واسطه ای، مصرفی و سرمایه ای از روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط ( sur) استفاده شده است. دو متغیر واردات غیرگمرکی و ظرفیت وارداتی، شاخص های موانع غیرتعرفه ای هستند که در دو حالت جداگانه وارد الگوی تقاضای واردات شده اند. نتایج برآوردی بیانگر تأثیر منفی موانع غیرتعرفه ای بر تقاضای واردات است. تغییر موانع غیرتعرفه ای در کوتاه مدت نسبت به بلندمدت اثر کمتری بر تقاضای کل واردات کشور دارد. در تابع تقاضای واردات گروه کالاهای واسطه ای، مصرفی و سرمایه ای، تغییر موانع غیرتعرفه ای بیشترین تأثیر را در گروه کالاهای واسطه ای دارد.